ساعت فرمان چیست ؟

ساعت فرمان چیست ؟

ساعت فرمان چیست سوالی است که برای برخی از مهندسان خنده دار به نظر می‌رسد بنابراین این مطلب برای دوستانی است که با این محصول آشنا می باشند. امروزه با افزایش نیاز به تکنولوژی و هوشمندسازی در کاربردهای مختلف باعث گردیده که محصولات متعدد و متفاوتی جهت رفع نیازهای موجود توسعه داده و ساخته شود. مبحث اتوماسیون صنعتی از خیلی وقت پیش مطرح گردیده و بسیار تکامل یافته است اما در همه چالش‌ها بهترین راه حل نمی‌باشد. در کاربردهای نسبتا ساده ای مانند خاموش و روشن (قطع و وصل) کردن یک خط خروجی به صورت زمانبندی شده، استفاده از تجهیزات پیچیده و پیشرفته صنعتی مانند PLC، بسیار گران قیمت و پیچیده خواهد بود. راه حل بهینه برای چنین نیازهایی، ساعت فرمان یا Programable Time Switch می‌باشد.

ساعت فرمان چه کاری انجام می‌دهد ؟

حالا که به طور کلی فهمیدیم ساعت فرمان چیست، اجازه دهید تا به نحوه‌ی عملکرد ساعت فرمان بپردازیم. ساعت فرمان به شما اجازه می‌دهد با انجام تنظیمات، خط خروجی مورد نظر را در زمان‌های مطلوب قطع و وصل نمایید. این تنظیمات می‌توان شامل زمان مشخصی از شبانه روز برای روشن و خاموش شدن یک خروجی با برنامه‌ای روزانه، هفتگی، ماهانه یا حتی سالانه باشد. به این صورت ساعت فرمان شما را قادر می‌سازد دقیقا در زمان‌های تعیین شده خط خروجی را بدون نیاز به تجهیزات پیچیده‌ای مانند PLC کنترل نمایید.

در هسته مرکزی ساعت فرمان‌های دیجیتال متداول به طور معمول از یک پردازنده‌ی کوچک یا متوسط با عنوان میکروکنترلر (MCU) بهره می‌برند تا تنظیمات را ذخیره و پردازش نماید و با ارسال سیگنال برای کنترل کننده خط خروجی که اغلب یک رله می‌باشد، وظایف محول شده را به انجام برساند. اغلب ساعت فرمان‌های موجود می‌توانند زمان های قطع و وصل را با دقت ثانیه کنترل نمایند.

انواع ساعت فرمان

ساعت فرمان‌ها برای کاربردهای بسیار متعددی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این کاربری از خاموش روشن کردن روزانه یک پمپ آب یا سیستم روشنایی معمولی گرفته تا کنترل یک تجهیز پیچیده صنعتی با چندین برنامه‌ی همزمان هفتگی و ماهانه، می‌تواند متغیر باشد. بنابراین با توجه به نیاز و کاربری به چندین نوع مختلف تقسیم می‌شوند.

انواع ساعت فرمان از نظر روش انجام تنظیمات

بر اساس روش پیاده‌سازی تنظیمات بر روی دستگاه، ساعت فرمان ها را می توان به دو دسته کلی آنالوگ و دیجیتال تقسیم کرد.

ساعت فرمان آنالوگ

این مدل از ساعت فرمان در واقع یکی از تجهیزات مدار فرمان می‌باشد که توسط چندین پلاتین و مدار الکترونیکی و الکتریکی می‌تواند خط خروجی را در ساعات مشخصی از شبانه روز قطع و وصل نماید. عملکرد این نوع ساعت فرمان مشابه ساعت دیواری با موتور داخلی می‌باشد. برای تنظیمات نیز باید از چند اهرم مکانیکی موجود رو دستگاه، مشابه تایمرهای آنالوگ موجود البته با کمی پیچیدگی بیشتر، استفاده کنید و ساعت مورد نظر را تعیین کنید.

ساعت فرمان دیجیتال

این مدل ساعت فرمان همانطور که از اسمش پیداست به صورت دیجیتال کار می‌کند و از میکروکنترلر به عنوان پردازنده استفاده می‌نمایند. برخی از این ساعت فرمان ها با استفاده از چند دکمه و یک نمایشگر کوچک موجود روی پنل دستگاه قادرند تنظیم گردند که قالبا نیازمند به استفاده از دفترچه راهنما یا دستورالعمل های همراه با دستگاه می‌باشند. مدل های جدیدتر از رابط کاربری بهتری برخوردار هستند و یا می‌توان آنها را با استفاده از نرم‌افزار و گوشی همراه هوشمند پیکره‌بندی نمود.

ساعت فرمان حرفه‌ای دیاکو الکترونیک را  می‌توانید از طریق گوشی هوشمند خود (ارتباط WiFi) و نرم افزار داخلی خود ساعت فرمان بدون نیاز به دانلود هیچ نرم افزار اضافه‌ای پیکره‌بندی نمایید. حتی با اتصال ساعت فرمان دیاکو به اینترنت می‌توانید از ساعت و تاریخ آنلاین بدون خطا، به‌روزرسانی Firmware، بارگذاری برنامه‌ها پیش ساخته و غیره بهره ببرید.

ساعت فرمان از نظر نوع زمانبندی

ساعت فرمان های موجود در بازار می توانند بر اساس دوره‌های زمانبندی از یکدیگر تفکیک شوند. زیرا برخی از آنها تنها در دوره‌های زمانی خاصی می‌توانند فعالیت کنند و مدل‌های پیشرفته تر آنها قادرند دوره های زمانی متفاوت را به طور همزمان مدیریت نمایند.

ساعت فرمان حرفه‌ای دیاکو الکترونیک قادر است 100 برنامه روزانه، هفتگی، ماهانه و یا سالانه را به طور همزمان ذخیره و پردازش نماید.

ساعت فرمان روزانه

که تنها زمان برای روشن و یا خاموش شدن در روز را از کاربر دریافت می‌کند و هر روز در ساعات تعیین شده وضعیت خروجی را تغییر می‌دهد. این نوع از ساعت فرمان ها با عنوان تایمرهای 24 ساعته نیز شناخته می‌شوند.

ساعت فرمان خورشیدی

ساعت فرمان خورشیدی که با نام ساعت نجومی شهرت بیشتری در بازار دارد، عملیات کنترل خط خروجی را بر اساس ساعت طلوع و غروب خورشید انجام می‌دهد. عموماً این تجهیزات برای کنترل خطوط روشنایی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

ساعت هفتگی

این حالت یا مدل شامل ساعت فرمان هایی می‌شود که می‌توانند برنامه تعیین شده را به روزهای منتخب در هفته محدود کنند. از این رو برنامه قطع و وصل خط خروجی تنها در روزهایی که کاربر تعیین کند انجام می‌پذیرد.

ساعت ماهانه

این نوع مشابه ساعت هفتگی است با این تفاوت که دامنه کاری آن از هفته به ماه تعمیم پیدا کرده است و ساعت فرمان با داشتن تقویم داخلی می‌تواند برنامه‌های مورد نظر شما را در روزهای مطلوب در ماه، اجرا نماید.

ساعت فرمان سالیانه

برخی از مدل‌های ساعت فرمان دارای تقویم داخلی سالیانه می‌باشند و با داشتن تاریخ می‌توانند یک خروجی را در ساعت مشخصی از یک روز سال قطع و یا وصل نمایند. این نوع ساعت فرمان ها جهت پیاده‌سازی نور پردازی اماکن عمومی برای جشن‌ها، اعیاد، سوگواری‌ها و … مورد استفاده قرار گیرند. به این ترتیب با همین ابزار ساده می‌توان نیاز به نیرو انسانی را در بخش های مختلف کاهش داد.

انواع ساعت فرمان از نظر خروجی و ورودی

خروجی‌های ساعت فرمان ها قالباً از نوع رله‌ای می‌باشند ولی همین خروجی‌ها نیز از نظر تعداد، جریان و نوع کانتکت های رله، در دستگاه‌های مختلف متفاوت خواهند بود. ولی با توجه به محصولات موجود در بازار می‌تواند گفت نوع دو رله و تک رله پرکاربردتر و پرفروشتر می‌باشند.

چون ساعت فرمان ها معمولا ورودی سیگنال فرمانی ندارند، بنابراین منظور از ورودی، رنج و نوع ولتاژ تغذیه می‌باشد. ولتاژ تغذیه ساعت فرمان‌ها نیز با توجه به اطلاعات فراهم شده توسط تولیدکننده‌ی آنها AC و یا DC باشند.

ساعت فرمان حرفه‌ای دیاکو الکترونیک دارای 2 رله (SPDT) با حداکثر جریان 6 آمپر می‌باشد. که هر یک از این رله ها به صورت جداگانه می‌توانند برنامه‌ریزی شوند.

نحوه سیم بندی

ساعت فرمان‌ها با توجه به حداکثر جریان قابل قبول برای خروجی رله آن به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم می‌توانند سیم بندی گردند.

سیم بندی مستقیم ساعت فرمان

این سیم بندی بسیار ساده بوده و توجه به شکل زیر بسیار سریع و آسان قابل پیاده سازی است اما نکته‌ای که حتماً باید دقت شود، حداکثر جریان عبوری از اتصال رله دستگاه می‌باشد. زیرا در این حالت تغذیه مصرف کننده از طریق خروجی ساعت فرمان انجام خواهد گرفت و در صورت افزایش جریان مصرفی، بیش از حد تحمل خروجی ساعت فرمان، باعث آسیب دیدن آن می‌شود. اگر نیاز به جریان بیشتر یا ولتاژ سه فاز دارید باید از روش غیر مستقیم یا کنتاکتوری بهره ببرید.

سیم بندی ساعت فرمان برای مصرف کننده تکفاز به صورت مستقیم

سیم بندی غیر مستقیم ساعت فرمان (کنتاکتوری یا رله خارجی)

در اکثر موارد صنعتی، جریان مورد نیاز برای مصرف کننده بسیار بیشتر از حداکثر جریان قابل قبول برای رله خروجی ساعت فرمان می‌باشد. از این رو برای تامین جریان بیشتر یا ولتاژ سه فازه از یک کنتاکتور در طبقه خروجی استفاده می‌شود. به این صورت که رله ساعت فرمان تنها وظیفه قطع و وصل ولتاژ بوبین کنتاکتور را به عهده می‌گیرد. این کاربری کاملا مطمئن و صنعتی می‌باشد و می‌تواند برای مصارف تکفاز و سه فاز بکار رود.

سیم بندی ساعت فرمان برای مصرف کننده تکفاز با کمک کنتاکتور

در مصارف تکفار و جریان‌های متوسط می‌توان برای کاهش هزینه، بجای یک کنتاکتور، از یک رله‌ی قوی تر از رله خروجی ساعت فرمان بهره برد که این روش نیز سیم بندی مشابه به سیم بندی کنتاکتوری دارد.

سیم بندی ساعت فرمان برای مصرف کننده سه فاز با کمک کنتاکتور

آخرین کلام

ساعت فرمان‌ها، کلیدهای برنامه پذیری هستند که در دوره های زمانی مختلف می توانند به صورت پریودیک عمل نمایند. ساعت فرمان‌ها کار را آسانتر، نیاز به نیروی انسانی را کمتر و دقت عملیات را بالاتر می‌برند. در نتیجه هزینه نهایی شما کاهش پیدا خواهد کرد. تایمر ساعت دیاکو الکترونیک می تواند تمام نیازهای شما را در این راستا به صورت سهل و آسان برطرف نماید، تنها کافی است یک بار امتحان کنید.

سایر منابع مفید

https://en.wikipedia.org/wiki/Time_switch

https://www.vosca.com.tw/en/news-45296/What-is-a-Timer-Switch.html